صوت درمانی

اختلالات صوتی موقعی رخ می دهند که کیفیت در صدا، زیر و بم و بلندی صدا برای بیمارانی با موقعیت هایی با سن، جنس بیمار، موقعیت های فرهنگی یا موقعیت جغرافیایی فرد متفاوت باشد یا نامناسب باشد. همچنین اختلالات صوت زمانی وجود دارند که فردی نسبت به داشتن صدایی غیرطبیعی که نیازهای روزانه را برآورده نمی کند ابراز نگرانی کند، حتی اگر دیگران آن را متفاوت از دیگر افراد قلمداد نکنند. در این صورت اختلالات صوتی به وجود می آید که برای ان باید صوت درمانی انجام شود. در حقیقت صوت درمانی به شاخه ای از گفتاردرمانی گفته میشود که با استفاده از تکنیک های گفتاردرمانی به درمان اختلالات صوتی اقدام میکند.

صوت درمانی چیست

وقتی که عوامل بیرونی و درونی استرس زا روانی منجر به آفونیا یا عدم هماهنگی عادتی، غیرسازگاری می شوند، کیفیت در صدای بیمار نیز می تواند تحت تأثیر قرار بگیرد. اختلال صوتی به وجود آمده  به عنوان اختلالات صوتی روان‌زا یا آفونیا/دیسفونی روان‌زا نامگذاری می‌شوند که این اختلالات صوتی نادر میباشند. گفتاردرمانان یا (SLP) ممکن است بیماران مشکوک به اختلال صدای روان زا را به سایر متخصصان مناسب (مانند روانپزشک) برای تشخیص ارجاع دهند و ممکن است در درمان رفتاری بعدی با آنان همکاری کنند. صوت درمانی به افراد مبتلا به اختلالات صوتی کمک می کند تا رفتارهای نامناسب صوتی خود را تغییر دهند و تارهای صوتی خود را بهبود ببخشند. این تکنیک های درمان به صدای شما کمک می‌کند قوی‌تر به نظر برسد و مشکلات صوتی را برطرف کند.

صوت درمانی همچنین می تواند به پیشگیری از اختلالات صوتی در افراد مستعد کمک کند. همچنین افرادی که تراجنسیتی هستند ممکن است از نوعی گفتاردرمانی به نام صوت درمانی تایید کننده جنسیت بهره مند شوند که در ادامه مقاله به آن اشاره خواهیم کرد.

صدای شما چگونه کار می کند

هوا از طریق ریه ها، به طرف نای (نای) و از مسیر جعبه صوتی (حنجره) حرکت می کند. تارهای صوتی شما در دو سمت حنجره شما قرار دارند. وقتی که هوا در این مسیر حرکت می کند، لرزش دارند، که صدای فرد را درست تولید می کنند. این کار کمی شبیه سوت زدن است. زمانی که هوا را با قدرت وارد لب های خود می کنید، مقداری لرزش دارند و صدایی با تن صدای بلند تولید می کنند.

اختلالات صوتی به شرح زیر طبقه بندی میشوند

·        بیماران صوتی ارگانیک/فیزیولوژیکی که در صورت تغییرات در فعالیت های تنفسی، حنجره‌ای یا دستگاه صوتی ایجاد می‌شود.

·        مشکلات ساختاری: اصواتی میباشند که از تغییر پیدا کردن فیزیکی در فعالیت های صوتی ناشی می‌شوند، مانند تغییرات در بافت های تارهای صوتی (مانند ادم یا گره های صوتی) و تغییرات ساختاری در حنجره به دلیل افزایش یافتن سن در بیماران

·        نوروژنیک: مشکلات صوتی ارگانیک که ناشی از اختلالات مربوط به عصب دهی کارکرد سیستم عصبی مرکزی یا محیطی در قسمت حنجره است که بر کارکرد فعالیت های صوتی تأثیر می گذارد،

مانند:لرزش در صدا، دیسفونی اسپاسمودیک یا فلج تارهای صوتی

·        عملکردی: مشکلات صوتی که ناشی از استفاده نادرست از مکانیسم صوتی در زمانی که ساختار فیزیکی طبیعی است، مانند: خستگی صوتی، دیسفونی یا آفونیا تنش عضلانی، دوبلوفونی یا آواسازی بطنی

علائم اختلال صوت

اگر شما یا کسی در اطرافیانتان که می شناسید ممکن است مبتلا به اختلال اصوات باشد، در این مقاله به برخی از علائم وجود که دارد که باید به دنبال آنها باشید اشاره میکنیم

ü      افزایش زیاد تلاش صوتی در هنگام صحبت کردن

ü      خستگی حنجره با استفاده طولانی مدت از صدا

ü      با سرعت زیاد نفس می زند

ü      سرفه زیاد یا پاک کردن گلو

ü      تنش، درد یا حساس شدن گلو یا حنجره.

ü      کیفیت صدای متغیر در مدت روز

ü      صدای خش دار یا خشن

ü      صدای نفس گیر

ü      صدای تیره، تنش یا خشن

ü      صدای بم  شده (انگار با نفس حبس صحبت می کنید)

ü      بدون صدا شدن

ü      صدای ضعیف

ü      صدای پالس (صداهای قابل شنیدن یا نبض در صدا)

ü      صدای تیز (صدای بلند و نافذ)

ü      صدای لرزان

یک فرد مبتلا به اختلالات صوتی می تواند تمام از این علائم را یکباره یا فقط چند مورد را بعضی اوقات تجربه کند.

در هر صورت، تشخیص اختلالات صوتی تنها با گوش دادن به صدای بیماران دشوار است، بنابراین توصیه می شود برای تعیین شدت اختلالات و هرگونه آسیب، یک ارزیابی با فرد گفتاردرمانی انجام دهید.

چه چیزی باعث اختلالات صوت می شود

توانایی ما در ساختن صداها و صحبت نمودن به سیستم تنفسی، فعال شدن عضلات در حنجره و سایر ساختار های صوتی مرتبط با ساختارهای داخلی مانند حلق، حفره دهان و غیره بستگی دارد.

هر گونه مشکل در این مکانیسم ها می تواند باعث اختلالات صوتی شود و همانطور که قبلا در بالاتر ذکر شد، علل های این اختلال می توانند ارگانیک، عملکردی و یا روان زا باشند.

شایع ترین دلایل اختلالات صوتی

ساختاری:

گره های صوتی، کیست ها، پولیپ ها، ادم، التهاب حنجره، لارنژیت، ضربه به حنجره، قرار گرفتن در کنار مواد شیمیایی و غیره.

عصبی:

بیمارهایی پارکینسون، مولتیپل اسکلروزیس، فلج کاذب بلبار و غیره.

عملکردی:

فریاد زدن

پاک کردن خیلی زیاد گلو و سرفه، صحبت کردن با صدای بسیار بلند یا خیلی کم، خستگی صوتی در اثر تلاش و غیره.

ناشی از اختلالات اعصاب و روان

اختلالات استرس مزمن، اضطراب، افسردگی و غیره.

اگر هریک از علائم بالا را داشتید حتما به یک متخصص مانند گفتار درمانگر یا پزشک متخصص نیاز دارید تا درمان مناسب را به شما ارائه دهد. همچنین، پیشینه پزشکی اکثر برای ارزیابی ها مورد نیاز است، زیرا حتی موقعی که یک علت واضح پیدا شود، مشکلات و بیماری ها ممکن است باقی بماند. برای مثال زمانی  که یک اختلال صدا از یک عفونت تنفسی در ناحیه ی فوقانی ایجاد می شود، که درمان آن نسبتاً آسان است، اما مشکلات صوتی حتی بعد از از بین رفتن عفونت ادامه می یابد.

صوت درمانی برای چه بیمارانی مفید است

صوت درمانی به بیماران در حوزه های کودکان و بزرگسالان کمک می کند. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است صوت درمانی را در صورت داشتن اختلال صوتی مانند:

لارنژیت: آلرژی یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی میتواند صدای شما را تحریک  کند و باعث تورم آن می شود. لارنژیت معمولاً زمانی بهبود می یابد که بیماری زمینه ای برطرف شود.

نارسایی تنش عضلانی: فشار بیش از حد روی تارهای صوتی میتواند باعث سفت شدن عضلات حنجره می شود.

نارسایی اسپاسمودیک/ترمور صوتی: عضلات مربوط به صدا دچار اسپاسم یا لرزش می شوند که باعث توقف های دوره ای در گفتار می شود. دیسفونی اسپاسمودیک یک مشکل عصبی است.

اختلال عملکرد تارهای صوتی (VCD): تارهای صوتی زمانی که باید باز باشند بسته می شوند. مشکلات عملکرد تارهای صوتی می تواند منجر به اختلالات  تنفسی در حین ورزش یا زمانی که گلو شما تحریک شده است، شود.

ضایعات تارهای صوتی: ضایعات خوش خیم (غیر سرطانی) در روی تارهای صوتی ایجاد می شود که بر صدای بیماران میتوانند تأثیر  بگذارد. انواع اختلالات تارهای صوتی شامل ندول و پولیپ است. خوانندگان و افرادی که زیاد صحبت می کنند، مانند معلمان و وکلا، بیشتر در معرض ضایعات تارهای صوتی و در نتیجه ی آن اختلالات صوتی هستند.

فلج تارهای صوتی: یک یا هر دو تار صوتی هیچ حرکتی یا کاهش حرکتی ندارند که شخص نمتواند آن را کنترل کنید. این اختلال میتواند به دلیل اسکار یا آسیب عصبی باشد. فلج تارهای صوتی می تواند باعث گرفتگی صدا، مشکل در بلع (دیسفاژی) و تنگی نفس (تنگی نفس) شود.

متخصص صوت درمانی

اگر دچار اختلالات صوتی میباشید، ممکن است در ابتدا به پزشک متخصص حنجره مراجعه کنید. این پزشک شرایطی را که بر  نوع صدا تأثیر می گذارد درمان می کند. در صورت نیاز، عمل جراحی روی حنجره انجام می دهند. بسته به مشکل، متخصص حنجره ممکن است شما را به یک گفتاردرمانگر متخصص در حیطه صوت ارجاع دهد.

گفتاردرمان  صدا چه می کند

یک صدادرمانگر شما را از طریق تمرینات صوت درمانی راهنمایی می کند تا حذف یا جلوگیری از رفتارهای صوتی مضر باعث بهبود صدا در شما شود. همچنین به بهبود تارهای صوتی پس از جراحی یا آسیب کمک میکند. رفتارهای صوتی سالم را ترویج میدهد.

تمرین های صوت درمانی چیست

در مدت جلسه ی  صوت درمانی، گفتاردرمانان و کسانی که در این حیطه کار میکنند مراقبت های بهداشتی و  تمریناتی را به شما آموزش می دهند که فعالیت های صوتی را بهتر میکند و میتواند بهبود ببخشد. تمرینات درمانی ممکن است بسته به علت اختلالات صوتی در شما متفاوت باشد. این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشند:

تمرینات تنفسی برای کمک به بهبود کنترل عضله دیافراگم که فرد را قادر می سازد نفس بکشد و صحبت کند.

تمرینات ریلکسیشن برای کاهش فشار در گلو، مانند کشش و ماساژ های مخصوص خود.

اصوات مجرای صوتی نیمه بسته مثل آواسازی نی، تریل لب، زیر لب صحبت کردن و موارد دیگر برای ارتقای ارتعاش تارهای صوتی سالم.

تمرین های ساختن صدا برای بهبود عملکرد تارهای صوتی و حمایت از تنفس برای کسانی که قدرت تارهای صوتی آنان ضعیف میباشد. روش های  زیادی وجود دارد که یک آسیب‌شناس زبان گفتار و زبان متخصص در درمان اختلالات صوت (معروف به گفتاردرمان) می‌تواند به افراد مبتلا به اختلالات صوتی آموزش دهد تا از آنها برای بهبود صدای خود استفاده کند. روش های کلیدی در این درمان شامل کاهش فشار زیاد در حین گفتار، راهکارهایی برای بهبود موقعیت‌های سخت صحبت کردن مانند تلفن، و آموزش در مورد این اختلال و اثرات آن است.