مدارس استثنایی یکی از انواع مدارس میباشد که مخصوص کودکانی میباشد که نمیتوانند سنجش مدرسه را طی کنند و در سطح کودکان عادی نیستند. این کودکان که کودکانی با نیاز های ویژه نام گذاری میشوند باید در مدارس استثنایی که آموزش و نوع درس دادن خاص خود را دارد درس بخوانند. سیستم آموزش پرورش در کشور ما و بسیاری از دیگر از کشور ها کودکانی که در سطح عادی قرار نمیگیرند و دارای اختلالاتی میباشند که نمیتوانند در کنار دیگر کودکان عادی درس بخوانند جدا میکند و در مدارس خاص خود به ادامه تحصیل میپردازند. اما ورود به این مدارس نیز شرایط و مراحل خاص خود را دارد که در این مقاله به آن اشاره میکنیم. همراه ما در این مقاله باشید.
در کشور ایران همه ساله سنجش مدرسه برای ورود به کلاس اول برگزار میشود. زمانی که کودکان به سن مورد نظر سیستم آموزشی میرسند باید دارای یک سری از ویژگی ها از نظر گفتار، ذهنی و حرکتی باشند. این ویژگی ها باعث میشود که یک کودک عادی از کودکانی با نیاز های ویژه جداسازی شود. هرکدام از ویژگی های ذکر شده توانایی های میباشند که یک کودک عادی با رشد طبیعی مغزی خود دارد و قرار نیست کودکان دارا توانایی های خاصی باشند. این ویژگی ها کاملا متناسب با توانایی یک کودک در سن مورد نظر میباشد و از کودک توانایی بیشتری نمیخواهند. در صورتی که کودک در این سطح نباشد وارد مدارس استثنایی خواهد شد. مدارس استثنایی سیستم آموزش به صورت جداگانه برگزار میشود. در این مدارس سخت گیری که در مدارس عادی میشود و انتظاراتی که از یک کودک عادی دارند را ندارند. کودکانی که وارد این مدارس میشوند دارای توانایی ذهنی پایین تری نسبت به کودکان عادی میباشند در نتیجه نمیتوان انتظار آن را برای کودک داشت. در مدارس استثنایی کودکان با سطح های مختلفی وارد میشود و سطح این کودکان میتواند متفاوت باشد. در نتیجه این کودکان سطح بندی میشوند و در مدارس هر کودکی با کودکانی که تقریبا در یک سطح قرار میگیرند قرار میگیرند.
همانطور که در بالا ذکر شد کودکانتی که نتوانند سنجش ورود به مدرسه را طی کنند وارد مدارس استثنایی میشود. اما ورود این مدارس نیز باید کودک دارای یک سری از حداقل ها نیز باشد. برای مثال کودک در سطوج بسیار شدید بعضی از اختلالات مانند اتیسم که توانایی ماندن به صورت تنها در یک کلاس را ندارند نباید باشند و یا کودکانی که آموزش پذیر نیستند و نمیتوان به آن ها آموزشی را داد نمیتوانند وارد این مدارس شوند. در این لیست به بعضی از کودکان که احتمال بیشتری را دارد وارد این مدارس شوند اشاره کرده ایم:
ü کودکانی با مشکلات متوسط تا شدید اوتیسم که نمیتوانند سنجش را طی کنند.
ü کودکان سی پی نیز که نمیتوانند سنجش مدرسه را طی کنند.
ü کودکان سندرم داون.
ü بعضی از کودکان نوروپاتی یا میوپاتی که از لحاظ ذهنی نیز مشکلاتی را دارند.
ü کودکانی با مشکلات ذهنی مانند کودکان عقب افتاده ذهنی.
ü کودکانی با انواعی از سندرم های ژنتیکی که دچار مشکلات ذهنی میشوند.
این ها لیستی از کودکانی میباشند که احتمال زیادی دارند که وارد مدارس استثنایی شوند. اگرچه بسیاری از اختلالات نیز میباشند که در این لیست به آن ها اشاره نشده و کودک وراد این مدارس خواهد شد.
همانطور که در بالا اشاره شد ورود به این مدارس برای کودکانی میباشد که داری سطح ذهنی پایین تری نسبت به کودکان هم سن خود دارند. آموزش در این مدارس آهسته تر میباشد. انتظار طی کردن یک پایه تحصیلی در یک سال از کودک ندارند. ویژگی های کمکی بیشتری به کودک داده میشود. در صورت لزوم کودک دارای مراقب خواهد بود و به صورت کلی مراقبت از این کودکان بیشتر خواهد بود.
یکی دیگر از پرسش هایی که والدینی که دارای کودکی میباشند که نیزامند مدارس استثنایی هستند این مدارس در کجا قرار دارند و زیر نظر چه ارگانی فعالیت میکنند. باید بدانید مدارس استثنایی زیر نظر سیستم
آموزش پرورش فعالیت دارند و مانند مدارس عادی دارای معلم و کلاس های آموزشی میباشند. برای دانستن اینکه نزدیک منزل خود دااری یان مدارس هستید یا خیر باید به آموزش پرورش محل خود بروید و از لیست این مدارس آگاه شوید.
باید بدانید تمامی کودکان حق آموزش و یادگیری دارند. مدارس استثنایی نیز برای همین موضوع ایجاد شده اند . کودکانی که در سطح توانایی های پایین تری قرار دارند نیز حق تحصیل را دارند و برای اینکه این کودکان از تحصیل بازنمانند این مدارس ایجاد شده اند. اما نوع آموزش و نوع طی کردن پایه های تحصیلی نیز در این کودکان متفاوت با مدارس عادی میباشد.در بالا ذکر شده که در این نوع مدارس حمایت از کودک بیشتر از حالت عادی میباشد اما هدف در نهایت آموزش این کودکان در حد توان میباشد تا این کودکان نیز مانند دیگر کودکان بتوانند از حق آموزش بهره مند شوند.
در بالا ذکر شد که کودکان برای ورود به مدرسه باید از فیلتر سنجش مدرسه عبور کنند. در زمانی که کودکی نتواند این سنجش را طی کند وارد مدرسه استثنایی میشود. در زمانی که کودک در مدرسه این آمادگی را در طی تحصیل کسب کرد و توانست مهارت های خود را به سطح یک کودک عادی برساند میتواند با سنجش مجدد در صورتی که معلم و مدرسه استثنایی تشخیص دهد دوباره وراد مدارس عادی شود. باید بدانید در این مواقع کودکانی که معمولا دچار تاخیزر های ذهنی هستند و مشکل خاصی ندارند جزو این دسته قرار میگیرند و کودکانی که دارای مشکلات ذهنی زیاد یا دارای اختلالات ذهنی شدیدی هستند نمیتوانند این مراحل را طی کنند و تمامی آن ها باید با تاییدیه معلم مدرسه اتفاق بیوفتد.
مدارس استثنایی یکی از انواع مدارس میباشند که مخصوص کودکانی با نیاز های ویژه میباشند. این مدارس از مدارس عادی جدا میباشند و حمایتی که از این کودکان میشود نیز بیشتر از مدارس عادی میباشد. کودکانی که وارد این مدارس میشوند نمیتوانند سنجش مدرسه را طی کنند و سیستم آموزش پرورش آن ها را وارد مدارس استثنایی میکند که سطح آموزش متفاوتی را نسبت به مدارس عادی دارند.